Phytophthora voorkomen en bestrijden
Phytophthora steekt dit jaar heel vroeg de kop op. Op één van onze terreinen zijn de eerste besmettingen gesignaleerd. Ook voor volkstuinders geldt de wettelijke verplichting om phytophthora te bestrijden en verspreiding tegen te gaan. Maar ook zonder wetgeving wil je natuurlijk de aardappelen en tomaten van de collega-tuinders niet besmetten.
In deze nieuwsbrief ‘extra-editie’ vind je daarom informatie over phytophthora en hoe daarmee om te gaan.
Heb je weinig tijd, lees dan in ieder geval de samenvatting.
Samenvatting
Phytophthora is een plantenziekte die zowel aardappelen als tomaten aantast. Phytophthora is zeer besmettelijk en verspreid zich bij nat weer en hoge temperaturen razendsnel. Meestal gaan de aangetaste planten dood. De verwachting is dat de ziekte de komende dagen en weken de kop op steekt op alle Kweeklustterreinen.
Ga je nog planten geef de planten dan flink ruimte zodat ze goed kunnen drogen na regen. Phytophthora tast natte planten aan.
Het is zaak om aardappelen en tomaten dagelijks te controleren op bruin-zwarte vlekken op loof en stengels. Aangetast loof moet
direct worden verwijderd en van het terrein afgevoerd. Als ook de stengels zijn aangetast moet de hele plant worden verwijderd en afgevoerd.
DUS NIET OP DE COMPOSTHOOP GOOIEN!
Let ook op de planten van collega-tuinders die bijvoorbeeld op vakantie zijn. Verwijderen van aangetaste planten is verplicht!
Wat is phytophthora?
Phytophthora infestans valt in de groep Oömyceten (waterschimmels). Biologisch gezien is het geen schimmel. Maar het heeft wel degelijk de kenmerken van schimmelziekten, zoals het schimmelpluis (mycelium) aan de onderzijde van het blad. Phytophthora overwintert gewoonlijk in besmette knollen die achterblijven in de grond. Hieruit ontstaan planten die ongeslachtelijke sporen verspreiden. Bij een temperatuur tussen 12 en 24 graden en een hoge luchtvochtigheid kunnen nieuwe infecties ontstaan in de planten als die vier tot acht uur nat blijven, bijvoorbeeld tijdens regenperiodes.
Binnen vier of vijf dagen verspreiden nieuw besmette planten op hun beurt weer sporen via de wind en bijvoorbeeld opspattend water.
Wat doet phytophthora?
Phytophthora infestans besmet aardappelen en tomaten. De schimmel tast alle boven- en ondergrondse delen van de plant aan.
Bij de aardappel herken je phytophthora aan de bruine of zwarte vlekken op het blad. Aan de onderkant van het blad, op de grens van ziek en gezond, ontstaat wit schimmelpluis, met name onder vochtige omstandigheden. Op de stengels kunnen bruinzwarte vlekken ontstaan, die vaak beginnen in de bladoksels. Op de knollen veroorzaakt deze schimmel roestbruine vlekken. Uiteindelijk verrot de knol.
Aangetast aardappelloof en aardappelen
Tomaten
Bij tomaten zie je in het begin alleen ronde bruine vlekken op het blad. Vaak met een gelige of lichtgroene rand. Daarna verspreidt de ziekte zich naar de stam en bloeistengels en zie je daar donkere vlekken die steeds zwarter worden. De tomaten krijgen bruine plekken. Uiteindelijk wordt al het blad lelijk en schimmelachtig en gaat de hele plant dood.
angetast tomatenblad, tomatenstengel en vruchten.
Wat nu?
Wat zegt de vakliteratuur? ‘Was er in het voorgaande jaar veel ziektedruk met daarna een zachte winter, dan zijn er in het jaar daarop eerder nieuwe infecties te verwachten.’ Dat is precies waar we nu mee zitten. Vorig jaar sloeg phytophthora massaal toe en we hadden een zeer zachte winter en heel veel regen.
Meestal steekt de ziekte pas vanaf half juli de kop op, maar dit jaar lopen we dus een maand voor. Dat belooft nog wat voor dit tuinseizoen!
Phytophtora is dus hoogst besmettelijk en verspreidt zich razendsnel. Om een rampjaar te voorkomen is het dus zaak om adequaat te handelen!
Wat doen we er aan?
Voorkomen:
- Teel vroege gewassen en kiem aardappelen voor: dan ben je de
ziekte wellicht voor. - Niet vaker dan eenmaal per 4 jaar op hetzelfde stuk van de tuin
aardappelen of tomaten telen. - Plant uitsluitend tomaten- en aardappelrassen met een zo hoog
mogelijke resistentie. - Geef planten de ruimte zodat ze sneller drogen in de wind: zet
rijen en planten verder uit elkaar. - Bij tomaten: creëer ook ruimte in de plant door te dieven en her
en der bladeren weg te halen. Vermijd dat de onderste bladeren op de grond hangen. - Voorkom dat er plassen ontstaan bij het begieten.
- Controleer planten regelmatig op besmetting.
- Bij aardappelen: verwijder het loof preventie als de aardappelen
groot genoeg zijn.
Bij aantreffen aangetaste planten:
- Verwijder het loof van de aardappelen en voer het af van het
terrein! Niet op de composthoop gooien! - Als de aardappelen zelf zijn aangetast geldt daarvoor ook:
afvoeren! - Voor tomaten geldt: aangetaste bladeren in het beginstadium
afknippen en afvoeren. Soms herstelt de plant zich nog. - Als ook de stengel is aangetast niet aarzelen en de hele plant uit
de grond halen en direct afvoeren.
Als het meevalt
Overigens kan het best zijn dat er al tomaatjes aan de plant hangen die nog niet zijn besmet maar ook nog niet helemaal rijp zijn. Vaak kun je die thuis af laten rijpen, bijvoorbeeld in een grote, doorzichtige plastic zak met een banaan erbij.
Houd je planten in de gaten!
Nogmaals, we willen elkaars planten niet besmetten en we zijn wettelijk verplicht om phytophora te bestrijden, dus hou je eigen
planten (maar bijvoorbeeld ook die van buren die op vakantie zijn!) in de gaten, en volg bovenstaande maatregelen op bij geconstateerde besmetting!
Misschien valt het dan best nog mee dit jaar!
Tip van een zeer ervaren tuinier:
Aardappel ziekte of wel Phytoftora is redelijk goed te bestrijden met Lava Poeder. Stuif ieder week Lavapoeder over aardappelen en tomaten. Lava zorgt dat de aantasting uitdroogt en niet via de stengen naar de wortel gaat. Zorg dat de lava zowel aan de onder als bovenkant in een zeer dun laagje aangebracht wordt b.v. met een flitspuit of poeder verstuiver. Naast het uitdrogen van de schimmel aantasting zorgt de lavapoeder ook voor een steviger blad zodat de spore van de schimmel er moeilijker in kan dringen.
Reactie plaatsen
Reacties